Τεκτονικός Θησαυρός - O Τέκτονας Τζιοβάννι Σολαίρ στην Ιθάκη του 1837

Από μικρός άκουγα από την νόνα μου (γιαγιά) , όταν κάτι δεν πήγαινε καλά ή όταν το <<θανατικό >> χτύπαγε κάποιον νέο άνθρωπο , <<πάλι χτύπησε η κατάρα του Σολαίρη>>. Αυτή η φράση μπορώ να πω ότι με είχε στοιχειώσει καθώς την είχα συνδέσει με αρνητικά γεγονότα χωρίς όμως να γνωρίζω κάτι παραπάνω.

Φέτος το καλοκαίρι λοιπόν που βρισκόμουν στην Ιθάκη αναζήτησα ένα βιβλίο που είχε κυκλοφορήσει προσφάτως με τίτλο <<Ο Τζιοβάννι Σολαίρ στην Ιθάκη του 1837>>. Πραγματικά ενθουσιάστηκα που κάποιος είχε ασχοληθεί με ένα τέτοιο θέμα που κινούταν μεταξύ μύθου και πραγματικότητας αλλά και γιατί ο Σολαίρ ήταν Τέκτονας.

Ένιωσα μεγάλη χαρά όταν μια ημέρα , κι ενώ διάβαζα το βιβλίο στην παραλία  , με πλησίασε ένας ευγενέστατος κύριος ο οποίος με ρώτησε <<...σας αρέσει το βιβλίο; Πώς το βρίσκετε ;>>. Απορώντας απάντησα ότι μόλις το είχα ξεκινήσει και δεν είχα πλήρη εικόνα.

Ήταν ο συγγραφέας κος Πέτρος Βλάχος . Όπως καταλαβαίνετε η χαρά μου ήταν μεγάλη διότι όχι μόνο είχα βρει το βιβλίο αλλά είχα γνωρίσει και τον συγγραφέα, όπου δεν παρέλειψα να του ζητήσω να βρεθούμε όταν θα είχα ολοκληρώσει την ανάγνωση του βιβλίου του.

Τελικά κατάλαβα ότι κρατούσα στα χέρια μου ένα μικρό θησαυρό. Η έρευνα αυτή ,που έριχνε φως σ’ αυτήν την άγνωστη πτυχή της ιστορίας ,που στα μάτια της τοπικής κοινωνίας είχε πάρει μυθικές διαστάσεις, περιείχε και μια σειρά από στοιχεία – ντοκουμέντα για την μια και μοναδική Τεκτονική Στοά που λειτούργησε στην Ιθάκη  με το όνομα ΣΧΟΛΗ του ΠΛΑΤΩΝΑ αρ.4, την περίοδο 1831-1837. Επίσημες λίστες με τα μέλη, ο εσωτερικός κανονισμός, οι Τεκτονικοί βαθμοί του Σολαίρ, αλλά και πλήθος πληροφοριών για την τοπική κοινωνία την περίοδο της Αγγλοκρατίας περιέχονταν σε αυτό το μικρό βιβλίο.

...από το ταμείο της Στοάς

απόσπασμα από το Regolamento (εσ. κανονισμός) της Στοάς 

Ο Τζιοβάννι Σολαίρ ήταν διδάσκαλος της Ιταλικής ο οποίος είχε τοποθετηθεί στο σχολείο της Ιθάκης. Κατά την παραμονή του στο νησί δημιούργησε την προαναφερθείσα  Στοά στην οποία σταδιακά εντάχθηκαν σημαντικά πρόσωπα της τοπικής κοινωνίας. Στρατιωτικοί, κτηματίες, γιατροί, διδάσκαλοι, εισαγγελείς , φαρμακοποιοί, δικαστές κ.α.

 Η λίστα των μελώς της Στοάς (επάνω φωτ. από τα αρχεία της Στοάς)

Η τοπική κοινωνία αλλά και η εκκλησία άρχισαν να μη βλέπουν με καλό μάτι την παραπάνω κίνηση και δεν άργησαν να φανο. ﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽υμβε ένα ξίμτημένο επάομαχύν τα πρώτα σύννεφα στις σχέσεις του Σολαίρ με τους ντόπιους. Σχέσεις οι οποίες σταδιακά έγιναν ακόμη χειρότερες . Οι λογομαχίες, οι προσβολές  και τα πειράγματα έγιναν συχνά Ο Σολαίρ  άρχισε να φοβάται για την ίδια του τη ζωή ειδικά μετά την παραβίαση της Στοάς από αγνώστους οι οποίοι αφού αφαίρεσαν εξοπλισμό από τοποθέτησαν σε κεντρικό σημείο του νησιού ένα κρανίο καρφωμένο επάνω σε ένα ξίφος.

Τελικά το κακό δεν άργησε να συμβεί.  Τα ξημερώματα της 2ας Φεβρουαρίου του 1837 άγνωστος ή άγνωστοι εισήλθαν στην οικία του Σολαίρ και δολοφόνησαν με απίστευτη αγριότητα  την σύζυγό και τον υιό του Σεβασμίου  ενώ τραυμάτισαν τον ίδιο.  Και αυτό δεν ήταν το μόνο κακό που του  συναίβει.  Ο Γενικός Εισαγγελέας Γεώργιος Κυπριώτης , Τέκτονας και ο ίδιος, δείχνει μια απίστευτη βιασύνη όχι μόνο να κλείσει την υπόθεση αλλά και να ...... καταδικάσει τον Σολαίρ ως δολοφόνο της οικογενειάς του. Αυτό διαπιστώνεται από τις καταθέσεις των μαρτύρων οι οποίες στην κυριολεξία κατευθύνονται από τον Κυπριώτη. Μέσα σε λίγες ημέρες ο Σολαίρ καταδικάζεται σε θάνατο.

Το σπίτι του Σολαίρ  όπως είναι σήμερα

Τελικά ο δικηγόρος του κατάφερε να εντοπίσει αντιφάσεις στις καταθέσεις των μαρτύρων και το  Εφετείο αθωώνει το Σολαίρ .

Το κακό όμως έχει γίνει καθώς ο Σεβάσμιος Σολαίρ έχει χάσει τη σύζυγό του αλλά και τον γιο  του (ο γιος του είχε μυηθεί και αυτός στην Στοά). Και αναχωρεί για την Κέρκυρα αφού πια δεν τον κρατά τίποτα στο νησί.

Λέγεται ότι μετά από χρόνια , όταν συνάντησε Θιακούς ναυτικούς ξεστόμισε την γνωστή κατάρα << καταραμένοι να είστε και τίποτα να μην ριζώνει στον τόπο σας>>.

Κάπως έτσι έχει η ιστορία. Με τον συγγραφέα βρεθήκαμε μετά από λίγες ημέρες. Ο κος Βλάχος έφερε αυτήν την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, για την τοπική κοινωνία αλλά και για τον Τεκτονισμό , ιστορία στην επιφάνεια καθώς εργάζεται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους (όλα τα στοιχεία που παραθέτει στηρίζονται στα πρωτότυπα κρατικά έγγραφα και σε έγγραφα της Στοάς).Η σπίθα του ερευνητή αλλά και η ευσυνειδησία του δημοσίου υπαλλήλου που αγαπά τη δουλειά του και δεν την βλέπει ως αγγαρεία , τον οδήγησαν να φθάσει την έρευνα μέχρι τέλους και να μας δώσει τα πολύτιμα στοιχεία που παραθέτει στο βιβλίο του.

Δυστυχώς το βιβλίο τυπώθηκε σε 400 αντίτυπα τα οποία εξαντλήθηκαν. Τον ρώτησα αν σκέφτεται να προχωρήσει σε δεύτερη έκδοση . Με ταπεινότητα που απάντησε ότι νιώθει καλά που έριξε φως σε μια υπόθεση που <<στοίχειωνε>> την φιλήσυχη κοινωνία της Ιθάκης αλλά μια δεύτερη έκδοση δεν είναι στα άμεσα σχέδιά του. Ο χαρακτήρας του αποκαλύφθηκε πλήρως όταν του ζήτησα να μου υπογράψει το βιβλίο που είχα την τύχη να αποκτήσω ..<< νιώθω λίγο αμήχανα....δεν έχω συνηθίσει σε τέτοια>> μου απάντησε.

Ο κος Πάτρος Βλάχος μέσα από την σύντομη γνωριμία μας εξελίχθηκε σε φίλο. Έναν φίλο ο οποίος ,αν και μη Τέκτονας, συγκεντρώνει όλες εκείνες τις αρετές που πρεσβεύει η Βασιλική Τέχνη και που σ’ εμάς που ασχολούμαστε με την αδελφότητα είναι πολλές φορές άγνωστες.

Κάπως έτσι τελείωσε για εμένα το φετινό καλοκαίρι αλλά και η κατάρα που χρόνια βάραινε το αγαπημένο μου νησί. Η αλήθεια αποκαταστάθηκε μετά από 180 χρόνια. Ο Ιστορικός – Ερευνητής έκανε το καθήκον του. Μακάρι και ο κάθε αδελφός να δείχνει παρόμοιο ζήλο προκειμένου να ρίχνει φως στο σκοτάδι που δημιουργεί ο ίδιος ή οι άλλοι.

* Ο κος Πέτρος Βλάχος ζει και εργάζεται στην Ιθάκη στα Γενικά Αρχεία του Κράτους.

** Τα έγγραφα που περιέχονται στο βιβλίο δημοσιεύονται με άδεια του συγγραφέα.

πηγή :Ελληνικό Πρακτορείο Τεκτονικών Ειδήσεων

Posted in: